عوامل مؤثر در راندمان استخرهای هوازی – بی هوازی
الف- اختلاط
باد و حرارت دو عامل مهمی هستند که در کیفیت اختلاط در یک استخر تأثیر به سزایی دارند. عمل اختلاط تغییرات حیاتی و ضروری در برکـه ایـجـاد میکند که عبارتند از:
1- جلوگیری از ايجاد ناحیه راکد و ساکن
2- اطمینان از توزیع یکنواخت BOD5 جلبک و اکسیژن در استـخر.
فقط عمل اختلاط قادر به جابجایی جلبک های ساکن به ســطح استخر می باشد . سطح استخر همان محلی است که نور ميتواند به طور مؤثر در آن نفوذ نماید . اگر اختلاط صورت نگيرد، اغلب محتویات استخر به طور دائم در تاریکی می ماند. عمل اختلاط سبب می شود اکسیژن تولید شده از سطح به سطوح زيرين منتقل گردد. بنابراین عمل اختلاط موجب آمادگی استخر برای دریافت بار آلی(BOD5) بیشتری می شود. عمق مؤثری که وزش باد درآن ارتفاع سبب اختلاط میگردد توسط فاصله ای که باد با سطح فاضلاب در تماس بوده قابل محاسبه می باشد. به دليل اینکه حداکثر اختلاط توسط وزش باد صورت گيرد، طول مورد نیاز بدون در نظر گرفتن هیچگونه مانعی برسر راه آن می بایستی در حدود 100 متر باشد.
ب- لجن
زماني كه فاضلاب وارد استخر می شود اكثر مواد جامد ته نشین میشوند و لایه لجن را تشکیل می دهند. در درجه حرارت های بالای 15 درجه سانتیگراد هضم بی هوازی مواد جامد با سرعت بیشتری انجام می شود و در نتيجه ضخامت لایه لجن تا حدودی بیشتر از 250 میلیمتر می گردد و در بعضی مواقع ضخامت این لایه خیلی زياد می شود، تخلیه لجن به ندرت و هر 10 تا 15 سال یکبار انجام می شود. در حرارتهای بالای 22 درجه سانتیگراد، تشکیل گاز متان با سرعت زيادی انجام می شود و در نتیجه موجب شناور شدن ذرات لجن در سطح استخر می شود و بدین علت لایه هایی از لجن در سطح تشکیل می گردد این لایه ها به همراه سایر مواد و کف هایی که بر روی استخر وجود دارد بایستی خارج شوند چرا که اجازه نفوذ نور به لایه های استخر را نمی دهند.
ج – عمق
اگر عمق استخر کمتر از یک متر باشد، سبب رویش سبزینه در سطح آب استخر خواهد شد که از این حالت باید خود داري شود. در چنين حالتي سطح استخر بهترین مکان براي پرورش و تخمگذاری حشرات و مگسها خواهد شد. در عمق های بیشتر از 5/1 متر اکسیژن نزدیک سطح استخر جمع مي شود و استخر به صورت هوازي- بي هوازي عمل خواهد نمود. در مناطق خشک که میزان تبخیر آب بالاست پرت آب در اثر تبخیر باید كاهش بيابد که با افزایش عمق به 2 متر این عمل صورت می پذیرد ، كه در اين صورت سطح استخر هم کاهش می یابد. در مناطق سردسیری هم از عمق 2 متر استخر جهت نگهداري انرژی گرمایی فاضلاب خام ورودی در نظر گرفته می شود.
د- آب وهوا
در آب و هوای گرم عملکرد استخرها مناسب و ایده آل می باشد. و از آن جایی که تابش خورشید شدید می باشد، دمای آب استخرها بالا ست. در تابستان به دليل ساعات طولانی روز ،واکنش فتوسنتز جلبکها به مدت طولانیتر انجام میگیرد و استفاده مقداری از اکسیژن محلول در طول شب امکان پذیر میباشد. در فصول سرد، اگرچه شدت نور برای فعالیتهای جلبکها کافی است ولی همين افت درجه حرارت، باعث کند شدن رشد و تکثیر جلبکها و باکتریها میشود. برای اطمینان از کارآرائی مطلوب استخرها باید طراحی براساس بدترین شرایط آب و هوایی (سردترین ماه سال ) انجام گیرد.