فاضلابروهای ساده شده، اولین بار در اوایل دهه ۸۰ در ایالت ریوگراند شمالی در شمال شرقی برزیل و بدنبال موفقیت طرح در مناطقی از آمریکای لاتین، آفریقا، آسیا و استرالیا مورد استفاده قرار می گیرد. شبکه ساده شده جمع آوری فاضلاب شبیه شبکه فاضلابرو ثقلی متعارف است اما از لحاظ روش و مبانی و معیارهای طراحی و متعلقات تفاوتهای قابل توجهی با آن دارد. از این روش بیشتر برای جمع آوری فاضلاب مناطق با تراکم جمعیتی بالا، معابر کم عرض و دارای شیب مناسب استفاده می شود. طراحی این سیستم عمدتاً بر اساس تامین حداقل تنش کششی ایجاد شده در زمان پیک جریان فاضلاب انجام می شود. تعدیل پارامترهای مختلف طراحی از جمله حداقل قطر لوله ها، حداقل شیب، حداقل عمق کارگذاری لوله ها، فواصل بین آدمروها و یا استفاده از واحدهای ساده بازرسی و شستشو به جای آدمرو ها و کاهش سرعت خود شستشویی تا حد ۵/۰ متر بر ثانیه از دلایل اصلی کاهش هزینه های اجرایی این سیستم در مقایسه با سیستم جمع آوری متعارف است. در این روش، جامدات معلق در یک سیکل ته نشینی- انتقال حرکت می کنند. بازده این تسلسل در فاضلابروهای با قطر کوچک به مراتب بیشتر از فاضلابروهای با قطر بزرگ می باشد. در این سیستم نوع لوله ها بیشتر پلاستیکی بوده و حداقل قطر آنها۱۶۰ ۱۰۰ - میلی متر می باشد. این روش در حد بسیار گسترده مناطقی از برزیل، آفریقا، آسیا و استرالیا مورد استفاده قرار گرفته است.

 

کاربرد سیستم MCGS

با توجه به سادگی سیستم، سهولت اجرا و رشد سریع جمعیت در کشورهای در حال توسعه استفاده از این سیستم برای مناطق با تراکم های متوسط و زیاد و کم در آمد از نظر فنی و اقتصادی قابل توصیه می باشد.

 

جنس وحداقل قطر لوله ها

جنس لوله های مورد استفاده در این سیستم بیشتر از نوع پلاستیکی (PE،PVC) می باشد، حداقل قطر را می توان mm ۱۰۰ در نظر گرفت، استفاده از حداقل قطرکوچکتر باعث خواهد شد تا نسبت ارتفاع جریان به قطر داخلی لوله افزایش یابد، علاوه بر این سرعت در جریان های کم نیز افزایش خواهد یافت که هر دو عاملی مهم در جلوگیری از انسداد و گرفتگی خطوط فاضلابرو در این سیستم محسوب می گردند. برای روش MCGS استفاده از ضریب حداکثر جریان ۳/۳- ۸/۱ توصیه می شود و نیز حداقل عمق کارگذاری خطوط فاضلابرو در این روش cm ۸۰ می باشد.

 

عمده ترین مزایای کاربرد سیستم MCGS

عمده ترین مزایای کاربرد این سیستم در مقایسه با سایر سیستمهای جمع‌آوری فاضلاب عبارت است از:

- کمتر بودن حداقل قطر لوله های فاضلابرو.

- کمتر بودن عمق ترانشه ها

- پایین بودن حداقل شیب مورد نیاز(به دلیل استفاده از روش طراحی بر اساس نیروی کششی)

- عدم نیاز به ساخت منهول در تعداد زیاد و استفاده از دریچه های شستشو به جای آن.

- سادگی سیستم از نظر اتصالات و انشعابات.

- پایین بودن هزینه های اجرایی سیستم.

- ساخت و اجرای سریع

- با توجه به عدم استفاده از مخازن جداساز در این سیستم مشکل تولید بو و انتقال و دفع لجن وجود ندارد.

- بالا بودن سرعت اجرا، سرویس دهی و نصب انشعابات که این امر باعث افزایش ضریب بهره برداری از شبکه در سالهای اولیه طرح می شود.

- سادگی راهبری و نگهداری به دلیل عدم استفاده از مخازن سپتیک یا جدا ساز و سایر متعلقاتی که در سایر سیستمهای متعارف و غیرمتعارف استفاده می شود.

- عدم نیاز به پرسنل فنی و متخصص برای مراحل ساخت و راهبری و نگهداری آن. (عموما با مشارکت مردمی می توان بعضی از قسمتهای شبکه و ملزومات آن را پیاده سازی کرد.)

- پایین بودن میزان نشتاب و آبهای نفوذی به دلیل استفاده از لوله های پلاستیکی با قطر کم و دریچه های شستشو بجای آدمرو.

- کوتاه بودن دوره طرح در مقایسه با روش های متعارف ( conventional gravity system CGS)، بطور معمول در روش های جمع آوری متعارف دوره طرح حدود ۵۰- ۲۵ سال در شرایط جهانی و ۲۰ سال در ایران در نظر گرفته می شود، در حالی که دوره طرح این روش ۱۵- ۱۰ سال می باشد. و در صورت لزوم توسعه شبکه بدلیل امکان آسان گسترش نقطه ای یا منطقه ای در این روش، می توان در پایان دوره طرح و یا زودتر اقدام به اجرای شبکه جدید نمود.

 

عمده ترین معایب کاربرد سیستم MCGS

عمده ترین معایب کاربرد این سیستم در مقایسه با سیستم ثقلی متعارف عبارت است از:

- بالا بودن احتمال گرفتگی و مسدود شدن فاضلابرو ها در صورتی که دبی فاضلاب کم باشد.

- عدم وجود تجربیات کافی در مورد طراحی، اجرا و بهره برداری از آن. (بلاخص در ایران)

- عمدتاً برای مناطق با تراکم جمعیتی بالا قابل استفاده است. (در مناطقی که تراکم کم دارند احتمال ماند جریان و به دنبال آن بروز گرفتگی و فساد در شبکه بسیار بالاست.)