شبکه جمعآوری فاضلاب
يکی از ارکان توسعه در هر اجتماعی، تامين بهداشت و سلامت افراد آن اجتماع است. جهت دستيابی به شاخصهای بهداشتی و ارتقای سطح سلامت افراد جامعه، توجه به پايههای تشکيلدهنده بهداشت محيطزيست لازم و ضروری است. جلوگيری از آلودگی منابع آبی، حفظ محيطزيست، ارتقای بهداشت جوامع شهری و عوامل مختلف ديگر ازجمله ضرورتهايی است که منجر به احداث شبکهها و تأسيسات فاضلاب شهری شده است. نوع شبکه فاضلابرو که با هدف جمعآوری مؤثر فاضلاب و انتقال سريع آن به تصفيهخانه طراحي ميیشود، عواملی مانند: وسعت شهر، سطح زندگی ساکنين، نوع سيستم آبرسانی، توپوگرافی منطقه، نوع سطوح خيابانها و پيادهروها، شدت و دوره بازگشت بارش و وضعيت اقتصادی شهر بستگی دارد.
يکی از مهمترين مسایل در حوزه مديريت شهری، جمعآوری و انتقال فاضلاب به خارج از محدوده شهرها و روستاهاست. با توجه به تخصيص70-90 درصد از کل هزينههای يک طرح فاضلاب به شبکه جمعآوری و انتقال، شناخت و بررسی موارد استفاده از انواع مختلف شبکههای جمعآوری فاضلاب نامتعارف بهعلت هزينه کمتر اين شبکهها نسبت به شبکههای جمعآوری فاضلاب متعارف، در سطح کشور الزامی است. شبکههای جمعآوری فاضلاب نامتعارف در جوامع کوچک شهری و روستايی عبارت از: شبکه جمعآوری فاضلاب تحتفشار (PSS)، شبکه جمعآوری فاضلاب تحتخلا (VSS)، شبکه جمعآوری فاضلاب ثقلی با قطر کوچک (SDGS) و شبکه جمعآوری فاضلاب سادهشده (SS) میباشد که با توجه به شرايط خاص يک منطقه همچون شرايط اجتماعی، اقتصادی، اقليمی، فنی و ساير موارد تأثيرگذار، يکی از انواع مختلف آنها انتخاب شده، طراحي و احداث ميشود.
شبکه فاضلابروی مجزا
در اين حالت، دو شبکه فاضلابرو، يکی برای جمعآوری فاضلاب بهداشتی و ديگری برای جمعآوری روانابهای سطحی، کار گذاشته ميشود. بهعبارت ديگر، فاضلابهای بهداشتی و تجاری و نيز صنايع و کارگاههايی که در محدوده شهر قرار دارند، بهطور جداگانه جمعآوری و به تصفيهخانه هدايت ميشود. همچنين، در صورت نياز به جمعآوری رواناب سطحی نيز يک شبکه مجزا طراحی و اجراء ميیشود.
مزايا |
معايب |
موارد کاربرد |
ميزان جريان کمتر و در نتيجه قطر کمتر لولههاي شبکه |
عدم تامين سرعت خودشستشويي در مواقع جريان بدون بارشDWF |
تنها تصفيه فاضلاب بهداشتي لازم باشد نه تصفيه رواناب |
امکان دفع رواناب با آلودگي کمتر به آبهاي پذيرنده و عدم آلودگي آن به فاضلاب |
استفاده از مخازن شستشو در صورت عدم شيب مناسب فاضلابرو |
در مناطق مسطح بهعلت افزايش عمق کارگذاري و بالتبع افزايش هزينه در استفاده از شبکه مشترک در مقابل شبکه مجزا |
کمتر بودن بار هيدروليکي ورودي به تصفيهخانه و در نتيجه کنترل آسانتر آن |
هزينه بالاي اوليه بهعلت کارگذاري دو خط لوله (فاضلاب و رواناب) |
در مناطقي که تعداد روزهاي بارش، شدت و دوره بازگشت بارش زياد نباشد |
کاهش ظرفيت پمپها و هزينههاي بهرهبرداري آنها |
احتمال بيشتر گرفتگي لولهها در خطوط فرعي بهعلت کوچک بودن قطر لولهها |
در مناطقي که در اثر بارشهاي شديد در زمان کوتاه ميزان جريان در حالتهاي بارش و حالت بدون بارش تفاوت زيادي داشته باشد |
|
بالا رفتن هزينه شستشو و نگهداري سيستم |
در مناطقي که اجراي شبکه مجزا بهدليل محکم بودن جنس زمين و حفر ترانشه در مقابل فاضلابرو مشترک ارزان باشد |
|
|
در مناطقي که در صورت استفاده از فاضلابرو مشترک احتمال برگشت فاضلاب به داخل شبکه و منازل وجود داشته باشد |
|
|
ارزان بودن عمليات پمپاژ بهعلت کمتر بودن حجم فاضلاب در شبکه مجزا |
|
|
اقتصادي بودن شبکه مجزا بهدليل تخليه رواناب به رودخانه يا مسيل |